dinsdag 1 mei 2012

Ziekenhuis: radiologisch onderzoek


Wanneer je naar het ziekenhuis moet voor onderzoeken, is de kans groot dat je een röntgenfoto of een CT-scan moet laten maken. Ook een angiografisch onderzoek en een DVI zijn veel voorkomende onderzoeken in het ziekenhuis. In dit artikel leest u alles over deze vier vormen van onderzoeken.

Röntgenfoto’s

Röntgenfoto’s zijn foto’s die gemaakt kunnen worden van de meeste organen in ons lichaam. De meeste röntgenfoto’s kunnen gemaakt worden zonder gebruik van contrastmiddelen, maar in sommige gevallen is het noodzakelijk om contrastvloeistof toe te dienen. Het toedienen van contrastvloeistof kan nodig zijn om bepaalde organen of onderdelen van het lichaam goed te kunnen zien.
De röntgenstralen zijn ontdekt door Wilhelm Röntgen en de stralen hebben als kenmerk dat deze weefsels van het lichaam meer of minder goed kunnen passeren. Zo kunnen röntgenstralen met gemak door lucht heen, omdat lucht deze stralen doorlaat. Bij waterige vloeistoffen worden de stralen al meer tegengehouden, maar weefsels die kalk bevatten (de botten) zullen de röntgenstralen niet doorlaten. Als de röntgenstralen de weefsels van het menselijk lichaam hebben doorboord, zullen de stralen opgevangen worden op een fotografische plaat. Vanaf de fotografische plaat zal een beeld ontstaan van het lichaam, het beeld is het best te vergelijken met een negatief van een fotorolletje.
Wanneer men deze röntgenfoto afdrukt, zal deze positief zijn (wat wit is op een negatief,zal zwart zijn op de foto en andersom).
Op een röntgenfoto zal lucht de stralen vrijwel doorlaten, zodat er een zwarte plek op de foto achterblijft. Bij kalkhoudende weefsels, zoals bot, kunnen de röntgenstralen haast niet passeren, waardoor deze op de foto wit tonen. Op deze manier zijn botbreuken goed te zien, omdat tussen de breuk lucht gaat zitten. Toch zijn niet alle aandoeningen op een röntgenfoto goed te zien, hierbij kan je denken aan een spierbloeding.
Ook zware metalen zullen straling tegenhouden, daarom zullen zware metalen ook wel ingezet worden als contrastvloeistof. Een voorbeeld van een contrastmiddel is bariumpap. Wanneer de arts een standaard röntgenfoto van de buik zal maken, zal er op de röntgenfoto de wervelkolom, het bekken en de ribben te zien zijn, maar de inhoud van de darmen en andere organen zal niet of nauwelijks zichtbaar zijn op de foto. Om de inhoud van verschillende organen toch te kunnen zien, zullen deze organen met een contrastmiddel gevuld worden. Zo kan er door middel van contrastvloeistof een tumor van de darm zichtbaar worden, die zonder het gebruik van contrastmiddel nooit ontdekt zou zijn.

CT-scan

De afkorting CT-scan staat voor Computertomografiescanning. Bij het maken van een CT-scan worden er met behulp van een computer doorsneden van het lichaam gemaakt. De patiënt komt in een röntgenbuis te liggen, waarbij de röntgenstralen rond het lichaam van de patiënt bewegen. De röntgenstralen die door het lichaam gegaan zijn, worden opgevangen door detectoren die stralingsgevoelig zijn, dit in tegenstelling tot röntgenfoto’s. Bij röntgenfoto’s worden de stralingen namelijk opgevangen op een fotografische plaat. De detectoren die de stralingen hebben opgevangen worden naar een speciale computer verstuurd. Deze computer zal de beelden versterken en deze op een beeldscherm tonen.
Een CT-scan wordt vooral toegepast om onderzoek te doen naar moeilijk te bereiken gebieden in het lichaam. Zo kan de CT-scan ingezet worden voor hersenonderzoek en onderzoek in de borst- en buikstreek.

Angiografisch onderzoek

Tijdens een angiografisch onderzoek zullen door middel van röntgencontrastmiddel bloed- en lymfevaten zichtbaar gemaakt worden. Door middel van een angiografisch onderzoek kunnen meerdere soorten foto’s gemaakt worden, waaronder:
  • Arteriogrammen (foto’s van de slagaderen)
  • Flebogrammen (foto’s van de aderen)
  • Lymfogrammen (foto’s van lymfevaten).
Een angiografisch onderzoek kan van groot belang zijn, omdat de aderen, slagaderen en lymfevaten via andere wegen niet zichtbaar worden. De enige andere optie om deze lichaamsdelen te zien, is via een röntgenfoto (in combinatie met contrastmiddel).
Een angiografisch onderzoek brengt een aantal nadelen met zich mee, waaronder het feit dat dit type onderzoek nogal belastend is voor de patiënt. Daarnaast is de kans groot dat er nabloedingen ontstaan, er worden namelijk slagaderen aangeprikt om dit onderzoek goed uit te voeren. Omdat de bloeddruk in de slagaderen hoog is, is de kans groot dat er een (ernstige) nabloeding optreedt.
Vandaag de dag is er echter ook een manier gevonden om een angiografisch onderzoek via een bloedvat uit te voeren. Tijdens het onderzoek zal er in het bloedvat een contrastmiddel ingespoten worden, wat bekend staat onder de naam Digital Vascular Imaging (DVI). In het Nederlands wordt deze methode ook wel de Digitale Substractie Angiografie (DSA) genoemd.

DVI

Wanneer iemand een DVI onderzoek moet ondergaan, zal er een contrastmiddel in de aderen gespoten worden. Als deze contrastvloeistof het hart bereikt heeft, zal de vloeistof door het gehele lichaam verspreid worden. Omdat de hoeveelheid die in de aderen gespoten is te laag is om duidelijk te zijn op een röntgenfoto, heeft dat geen zin.
Voordat de vloeistof wordt ingespoten, zal er een foto van het lichaam gemaakt worden. Ook wanneer de vloeistof bezig is om door het lichaam te stromen, zullen er een aantal foto’s genomen worden. Al deze foto’s worden opgeslagen in een computer, welke de foto’s met elkaar gaat vergelijken. Op een aantal gebieden zullen de foto’s gelijk zijn aan elkaar (waar geen contrastvloeistof heeft gestroomd), terwijl de rest verschillend is. Zo is de contrastvloeistof te zien waar de vloeistof in de aderen stroomt. De computer maakt een kopie van de delen die van elkaar verschillen, zodat de aderen van het lichaam bekeken kunnen worden.
Als een patiënt een DVI moet ondergaan, kan dit beangstigend voor deze persoon zijn. De persoon zal vooraf goed ingelicht worden en ook tijdens de behandeling zal er iemand bij de patiënt aanwezig zijn.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten