woensdag 25 april 2012

Verzorging van een schaap


Hoewel de schaap een diersoort is die niet overal terug te vinden is, komt het steeds vaker voor dat men een schaap aanschaft. Het maakt hierbij niet uit of men het schaap houdt als 'huisdier' of als dier om geld aan te verdienen. Wanneer u schapen houdt, of u besluit om later een schaap aan te schaffen, is het van belang dat u weet hoe u een schaap moet verzorgen. Bij de verzorging van het schaap is vooral de verzorging van de klauwtjes (hoeven), de wol en de bestrijding van wormen in het maag-darmkanaal van groot belang.

Een schaap verzorgen, moeilijker dan gedacht

Wanneer u een schaap in de weide ziet staan zult u waarschijnlijk denken dat de eigenaar van dat schaap een gemakkelijk karwei heeft. Hij zet het schaap op de weide, het schaap graast de weide kaal en dat is het gehele verhaal. Helaas is dit niet de waarheid, bij het houden van een schaap heeft de eigenaar de taak om het schaap (of de schapen) te verzorgen. Bij de verzorging van het schaap zijn drie aspecten die het meest belangrijk zijn, namelijk het verzorgen van de wol, de klauwtjes (de hoeven) en de bestrijding van maag-darmwormen.

De verzorging van de wol

Wanneer u schapen in uw bezit heeft, of wanneer u er serieus over denkt om één of meerdere schapen aan te schaffen, heeft u altijd te maken met de vacht van het schaap: de wol. Al is het u als eigenaar van het schaap misschien niet te doen om de wol, het is er wel! Om ervoor te zorgen dat uw schapen gezond blijven, is een goede verzorging van de wol van groot belang.
De wol is dik en zorgt ervoor dat het schaap het niet koud krijgt. Maar deze lekker comfortabele temperatuur is ook een plek waar allerlei parasieten naartoe trekken, omdat zij daar lekker kunnen leven zonder het koud te krijgen. Wanneer deze vervelende parasieten uw schaap als gastheer hebben uitgekozen, zullen zij heftige jeuk bij uw geliefde huisdier veroorzaken. U kunt vanaf de buitenkant niet zien of uw schaap jeuk heeft, aangezien de vacht dik is en u niet de eventuele roodheid van de huid kunt zien. Echter, u kunt wel aan uw schaap zien wanneer het jeuk heeft, uw schaap zal overal gaan schuren (hij heeft immers geen handen om te krabben). Ook de bovenkant van zijn rug zal gaan jeuken, maar geen enkel voorwerp kan hem van de jeuk op zijn rug verlossen.  Daarom gaat het schaap uiteindelijk op zijn rug liggen, om op deze manier de jeuk te verdrijven. Dit brengt echter ernstige (en zelfs dodelijke) gevolgen met zich mee.
De reden dat het op de rug liggen van een schaap ernstige gevolgen voor het dier met zich meebrengt, is dat hij niet meer op zijn poten kan komen te staan. Door de werking van de zwaartekracht wanneer het dier op zijn rug ligt, zal de zware pens (zijn maag) een grote druk uitoefenen op de bloedvaten. Deze druk op de bloedvaten kan een dodelijke afloop hebben, er wordt immers geen bloed meer door het lichaam gepompt. Wanneer een schaap op zijn rug ligt en de pens begint te verschuiven, spreken wij over 'verwentelen'.
Om te voorkomen dat uw schaap last krijgt van parasieten, is het van belang om uw schaap vier tot vijf keer per jaar te behandelen met een vloeistof die de parasieten doodt. Als u informatie hierover wilt, is het handig om contact op te nemen met uw dierenarts of met een dierspeciaalzaak.
Een ander probleem met de vacht van het schaap is dat het snel vies wordt. Zeker wanneer het schaap last heeft van diarree zal dit voor ernstige complicaties kunnen zorgen. Immers, wanneer het schaap diarree heeft, zal dit doorgaans vieze (poep-)vlekken op de wol veroorzaken. Met name in de zomerperiode zullen er vele vliegen op deze aangekoekte poepresten in de wol afkomen. De vliegen gaan eieren leggen in deze plekken. Wanneer de vliegenlarven (ook wel maden genoemd) uit het ei kruipen, zullen zij zich een weg in de huid en de onderliggende weefsels vreten. Zoals u zelf misschien al kunt bedenken, zorgt dit ervoor dat er afschuwelijke wonden ontstaan bij het schaap, waarbij de wonden vrijwel rond zijn en het er wemelt van de vliegenlarven. Wanneer een schaap wonden heeft, ten gevolge van maden, noemt men dit 'vliegenlarveziekte' of 'myiasis'.
Om de vliegenlarveziekte te voorkomen is het raadzaam om uw schaap of uw schapen regelmatig te controleren op vieze plekken in de vacht (en dan met name plekken veroorzaakt door mest en diarree). Wanneer u deze plekken constateert bij één of meer van uw schapen, kunt u deze plekken het beste wegknippen of -scheren. Op deze manier kunnen de vliegen de vacht niet meer als 'kinderkamer' voor hun larven zien.

De bestrijding van maag-darmworm bij schapen

Wanneer u de eigenaar bent van hoefdieren (zoals schapen, koeien en paarden) is het onvermijdelijk dat u  te maken krijgt met maag-darmwormen. Dit houdt simpelweg in dat u verplicht bent de schapen hun hele leven lang te ontwormen. Het is helaas lastig te vermelden om te zeggen wanneer en/of hoe vaak u het schaap moet ontwormen, aangezien het afhankelijk is van meerdere factoren. Enkele factoren zijn de lengte van de periode dat de dieren op hetzelfde grasland lopen, de kwaliteit van het weiland en of het weiland gemaaid is tussen verschillende graasperioden in. Om u toch een beetje houvast te kunnen geven over wanneer u uw schapen dient te ontwormen:
  • Alle volwassen schapen dienen in het voorjaar ontwormd te worden vóórdat ze naar buiten gaan met de lammetjes.
  • De lammetjes dienen ontwormd te worden als zij 4 tot 6 weken oud zijn.
  • Als de schapen voor langere periode op hetzelfde stuk land verblijven, is het nodig om het ontwormen elke 8 weken te herhalen.
  • Als de schapen regelmatig kunnen grazen op een ander stuk weidegrond, dan is ongeveer 3 keer ontwormen per weideseizoen voldoende.

Hoefverzorging; de verzorging van de klauwtjes

Om te begrijpen waarom de klauwtjes van het schaap verzorging nodig hebben, is het nodig om iets te weten over de (wilde) voorouders van het schaap. Deze voorouders leefden vooral in gebieden waar veel stenen en rotsen voorkwamen, waardoor de klauwtjes (de hoeven) op een natuurlijke wijze afsleten. Wanneer de klauwtjes niet voldoende of zelfs helemaal nooit in contact komen met een ruwe ondergrond (als stenen en rotsen), slijten de klauwtjes niet of onvoldoende af. In dit geval bestaat er een kans dat de klauwtjes verkeerd afslijten, met beenproblemen als gevolg.
Het schaap dat wij vandaag de dag kennen, zien wij vooral in de weilanden. Het moderne schaap heeft dus niet voldoende beschikking over een ruwe ondergrond waardoor de klauwtjes niet slijten of op een verkeerde manier afslijten. Hierdoor krijgen de klauwtjes een verkeerde vorm en ontstaan er in de klauwtjes holtes en gleuven. Doordat het weiland doorgaans vochtig is, zijn deze holtes en gleuven een gewilde plaats voor bacteriën. De bacteriën vestigen zich in deze gleuven en veroorzaken hier een ontsteking, welke gepaard gaat met veel pijn. Naast het feit dat uw schaap een ontsteking aan zijn klauwtjes heeft en continu last heeft van een ondraaglijke pijn, is deze aandoening ook heel besmettelijk!
Wanneer het schaap gaat grazen, heeft het dier het meeste last van deze ontstekingen. Dit zorgt ervoor dat het schaap op zijn voorknieën gaat liggen om bij het gras te komen. Ziet u dus een schaap op zijn voorknieën gras eten, dan heeft hij last van deze aandoening, die ook wel wordt aangeduidt als 'rotkreupel'.
Wilt u voorkomen dat uw schaap of uw schapen getroffen worden door rotkreupel, is het nodig om de klauwtjes van uw schapen minimaal vijf keer per jaar kritisch te bekijken. Indien nodig dient u de klauwtjes bij te snijden. Heeft u geen ervaring met het keuren van de klauwtjes of het bijsnijden van de klauwtjes? Dan is het verstandig om contact op te nemen met iemand die hier verstand van heeft en die u kan uitleggen wat u moet doen en waar u op moet leggen. Personen die veel verstand hebben van dit aspect, zijn schapenboeren en veeartsen. Deze personen weten waar zij naar moeten kijken.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten